Θρόμβωση
Θρόμβωση: Επιδημιολογία & Παθογένεια
ΘΡΟΜΒΩΣΗ |
|||||||||
![]() |
|
||||||||
|
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
Επίπτωση φλεβικής θρομβοεμβολής (ΦΘΕ):
- Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ) και η πνευμονική εμβολή (ΠΕ) εμπίπτουν στη ΦΘΕ.2
- Επίπτωση ΕΒΦΘ και ΠΕ ανά 100.000 ανθρωποέτη:3
- Ετήσιος ρυθμός επίπτωσης:4
- Υψηλότερη επίπτωση στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες.4
- Αυξημένη επίπτωση σε ασθενείς με καρκίνο σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς καρκίνο.4
Παιδιά: 1 ανά 100.000
Αναπαραγωγική ηλικία: 1 ανά 10.000
Ύστερη μέση ηλικία: 1 ανά 1.000
Ηλικιωμένοι: 1 ανά 100
Δημογραφικές διακυμάνσεις: Οι μελέτες δείχνουν αυξημένη επίπτωση της φλεβικής θρόμβωσης σε άτομα ευρωπαϊκής καταγωγής σε σύγκριση με τους μη Ευρωπαίους.5
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ1
Κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν είναι η βλάβη του ενδοθηλίου, η υπερπηκτικότητα και η στάση του φλεβικού ή του αρτηριακού αίματος.
1. |
Βλάβη του ενδοθηλίου |
2. |
Φλεγμονή |
3. |
Μόρια προσκόλλησης |
4. |
Σχηματισμός θρόμβων |
|
|
|
|
|
|||||
5. |
Ενδογενή αντιπηκτικά |
6. |
Ανισορροπία και θρόμβωση |
7. |
Θρομβοφιλίες |
8. |
Επίκτητοι παράγοντες κινδύνου |
|
|
|
|
|
GR-NON-2024-00218_OCT24
Βιβλιογραφικές παραπομπές:
- Ashorobi D, Ameer MA, Fernandez R. Thrombosis. [Updated 2023 Aug 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538430/ Access date: 22.10.2024
- Reyes NL, Beckman MG, Abe K. Deep Vein Thrombosis & Pulmonary Embolism. Available from https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/air-land-sea/deep-vein-thrombosis-and-pulmonary-embolism. Accessed on 22.10.2024.
- Heit JA, Spencer FA, White RH. The epidemiology of venous thromboembolism. J Thromb Thrombolysis. 2016 Jan;41(1):3-14.
- Naess IA, Christiansen SC, Romundstad P, Cannegieter SC, Rosendaal FR, Hammerstrøm J. Incidence and mortality of venous thrombosis: a population-based study. J Thromb Haemost. 2007 Apr;5(4):692-9.
- Liao S, Woulfe T, Hyder S, Merriman E, Simpson D, Chunilal S. Incidence of venous thromboembolism in different ethnic groups: a regional direct comparison study. J Thromb Haemost. 2014 Feb;12(2):214-9.
Θρόμβωση: Διάγνωση & Επιπλοκές
ΔΙΑΓΝΩΣΗ1
ΕΒΦΘ |
Πνευμονική εμβολή |
|
|
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ2
Η μη σωστή διαχείριση της θρόμβωσης μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες επιπλοκές:
Μεταθρομβωτικό σύνδρομο (ΜΘΣ):
- Παρουσιάζεται στο 20-50% των ασθενών με ΕΒΦΘ εντός 1-2 ετών.
- Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται η υποτροπιάζουσα ΕΒΦΘ, η παχυσαρκία και η κακή συμμόρφωση στη λήψη αντιπηκτικής αγωγής.
- Εμφανίζεται με χρόνιο πόνο, αίσθημα βάρους, κράμπες και οίδημα. Μπορεί να ανακουφιστεί με τη χρήση ελαστικών καλτσών συμπίεσης.
Πνευμονική υπέρταση:
- Οφείλεται σε χρόνια θρομβοεμβολή στο πνευμονικό αγγειακό σύστημα.
- Επηρεάζει το 0,1-9% των ασθενών με ιστορικό πνευμονικής εμβολής.
- Μπορεί να θεραπευτεί με πνευμονική ενδαρτηρεκτομή, κατά την οποία αφαιρείται ο θρόμβος στο αγγειακό σύστημα.
Αρτηριακή θρόμβωση:
- Μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές και αγγειακές εγκεφαλικές επιπλοκές.
- Επηρεάζει σημαντικά τη νοσηρότητα και την αναπηρία.
- Κίνδυνος επαναλαμβανόμενων επεισοδίων χωρίς τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής και ιατρική διαχείριση.
Αυθόρμητη αιμορραγία:
- Προκύπτει ως ανεπιθύμητη ενέργεια της θεραπείας με αντιπηκτικούς ή αντιαιμοπεταλιακούς παράγοντες.
- Η ενδοκρανιακή αιμορραγία είναι πιο σοβαρή. Η θνησιμότητα μπορεί να ανέρχεται έως και στο 50% με τους ανταγωνιστές της βιταμίνηςK.
- Οι ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή λόγω φλεβικής θρομβοεμβολής διατρέχουν κίνδυνο μείζονος αιμορραγίας και θανατηφόρου αιμορραγίας.
Παράγοντες κινδύνου για αιμορραγία:
- Είναι απαραίτητο να αξιολογείται ο κίνδυνος αιμορραγίας από αντιπηκτικούς ή αντιαιμοπεταλιακούς παράγοντες.
- Παροχή συμβουλών σχετικά με τον κίνδυνο αιμορραγίας και αποφυγή καταστάσεων που προδιαθέτουν αρνητικά, όπως τα αθλήματα επαφής.
- Στους ασθενείς υψηλού κινδύνου συγκαταλέγονται οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αρρύθμιστη υπέρταση και τα άτομα με πολυφαρμακία που παρεμβαίνει στον μεταβολισμό της βαρφαρίνης.
GR-NON-2024-00218_OCT24
- Venous Thromboembolism. Diagnosis and Treatment of Venous Thromboembolism. Accessed from: https://www.cdc.gov/blood-clots/testing-diagnosis/index.html Accessed on 22.10.2024
- Ashorobi D, Ameer MA, Fernandez R. Thrombosis. [Updated 2023 Aug 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538430/ Accessed on 22.10.2024
Θρόμβωση: Θεραπεία
ΘΕΡΑΠΕΙΑ1
Αντιπηκτικά:
- Τα αντιπηκτικά είναι τα κύρια φάρμακα για τη θεραπεία της ΕΒΦΘ και της ΠΕ. Μειώνουν την ικανότητα πήξης, αποτρέποντας τη διεύρυνση του θρόμβου, ενώ παράλληλα απορροφώνται με φυσικό τρόπο από τον οργανισμό, περιορίζοντας τον κίνδυνο δημιουργίας νέων θρόμβων.
Ενέσιμα αντιπηκτικά:
- Μη κλασματοποιημένη ηπαρίνη (ενδοφλέβια έγχυση)
- Ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους (LMWH) (υποδόρια ένεση)
- Fondaparinux (υποδόρια ένεση)
Από του στόματος αντιπηκτικά:
- Βαρφαρίνη
- Dabigatran
- Rivaroxaban
- Apixaban
- Edoxaban
Όλα τα αντιπηκτικά ενέχουν κινδύνους αιμορραγίας, που απαιτούν προσεκτική παρακολούθηση.
Θρομβολυτικά:
- Τα θρομβολυτικά διαλύουν τους θρόμβους. Προορίζονται για σοβαρά περιστατικά και ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο αιμορραγίας σε σύγκριση με τα αντιπηκτικά.
Φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας:
- Όταν τα αντιπηκτικά είναι ακατάλληλα ή αναποτελεσματικά, μπορεί να εισαχθεί ένα φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας για τη σύλληψη ή την παγίδευση ενός κινούμενου θρόμβου προτού αυτός προσεγγίσει τους πνεύμονες.
Θρομβεκτομή/Εμβολεκτομή:
Σε σπάνιες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτούνται χειρουργικές διαδικασίες:
- Θρομβεκτομή: Αφαίρεση θρόμβου σε ασθενείς με ΕΒΦΘ.
- Εμβολεκτομή: Αφαίρεση θρόμβου που προκαλεί πνευµονική απόφραξη σε ασθενείς με ΠΕ.
GR-NON-2024-00218_OCT24
- Venous Thromboembolism. Diagnosis and Treatment of Venous Thromboembolism. Accessed from: https://www.cdc.gov/blood-clots/testing-diagnosis/index.html Accessed on 22.10.2024
- Ashorobi D, Ameer MA, Fernandez R. Thrombosis. [Updated 2023 Aug 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538430/ Accessed on 22.10.2024