Η ιατρική διατροφική θεραπεία ως θεραπεία για τον υπέρβαρο και παχύσαρκο ενήλικο πληθυσμό

Έως το 2025, η παχυσαρκία είναι πιθανό να επηρεάσει 1 στους 4 Ευρωπαίους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η παχυσαρκία ορίζεται ως μια χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από μη φυσιολογική ή/και υπερβολική συσσώρευση σωματικού λίπους, η οποία ενέχει κίνδυνο για την υγεία.¹

Ο Πίνακας 1 παραθέτει ορισμένες από τις συστάσεις που δείχνουν την ιατρική διατροφική θεραπεία (ΜΝΤ) μια αναδυόμενη παρέμβαση για την παχυσαρκία ενηλίκων.

Προσαρμογή από: Hassapidou M, et al. Obesity facts. 2023.
Apo: Απολιποπρωτεΐνη, ΔΜΣ: Δείκτης μάζας σώματος, BF: Σωματικό λίπος, ΑΠ: Αρτηριακή πίεση, ΣΒ: Σωματικό βάρος, CRP: C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, DASH: Διατροφικές προσεγγίσεις για την ανάσχεση της υπέρτασης, HDL-C: Χοληστερόλη υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης, LDL-C: Χοληστερόλη χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης, LM: Άλιπη μάζα, Χαμηλός-GI: Χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης, MNT: Ιατρική διατροφική θεραπεία, TG: Τριγλυκερίδιο, WC: Περιφέρεια μέσης.

Τα δεδομένα υποδεικνύουν αξιοσημείωτη βελτίωση στην απώλεια βάρους σε 1 έτος με υποκατάστατα γεύματος, υπονοώντας ότι τα υποκατάστατα γεύματος μπορούν να διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο στη διαχείριση της παχυσαρκίας των ενηλίκων.¹

Ανάλυση για την Ευρώπη: Διατροφική αξιολόγηση και ανθρωπομετρία

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη μεταξύ Ευρωπαίων διαιτολόγων,

Αντίθετα, οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να εκπαιδεύονται στη μέτρηση της WC και να την αντιμετωπίζουν ως αναπόσπαστο μέρος της συνήθους κλινικής πρακτικής. Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) και η WC είναι κρίσιμα στοιχεία, καθώς δεν θα εμφανίσουν παχυσαρκία όλοι με μεγάλο σωματότυπο, ενώ παχυσαρκία μπορεί να παρατηρηθεί σε άτομα με μικρότερο σωνματότυπο.¹

Οι διαιτολόγοι έχουν εκπαιδευτεί να χρησιμοποιούν πολλαπλά εργαλεία για μια ενδελεχή διατροφική αξιολόγηση που περιλαμβάνει την πρόσληψη τόσο μακρο- όσο και μικρο-θρεπτικών συστατικών και αξιολόγηση της πρόσληψης συγκεκριμένων ομάδων τροφίμων.¹

Θέματα κατάρτισης και εκπαίδευσης

Οι διατροφολόγοι πρέπει να επανεξετάσουν την τρέχουσα κλινική πρακτική τους και να εστιάσουν περισσότερο στην εξατομίκευση των διατροφικών παρεμβάσεων για κάθε ασθενή. ¹

Οι έλεγχοι και η έρευνα μπορούν να βοηθήσουν στην ανάλυση των απαιτήσεων κατάρτισης των διαιτολόγων ώστε να εξυπηρετούν όλες τις διάφορες διατροφικές παρεμβάσεις.¹

Η κατάρτιση πρέπει να οργανώνεται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.¹

Συμπεράσματα

• Η παχυσαρκία είναι μια ιδιαίτερα διαδεδομένη πάθηση στις ευρωπαϊκές χώρες.¹
• Η διατροφική παρέμβαση θα πρέπει να περιλαμβάνει μια λεπτομερή διατροφική αξιολόγηση, όπως την ανάλυση των ατομικών αξιών, προτιμήσεων και κοινωνικών παραγόντων των διατροφικών συνηθειών. ¹
• Οι διαιτολόγοι πρέπει να εξατομικεύουν τα σχέδια θεραπείας για κάθε ασθενή. ¹
• Για βελτιωμένη ποιότητα ζωής και αντιλήψεις για την εικόνα του σώματος, είναι καλύτερο να αποφεύγεται ο θερμιδικός περιορισμός ή οι μη διατροφικές προσεγγίσεις. ¹

Βασική σημείωση

Η MNT που αποτελείται από όσπρια, φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής αλέσεως και γαλακτοκομικά ως κύρια στοιχεία για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.¹

Βιβλιογραφία:

Hassapidou M, Vlassopoulos A, Kalliostra M, et al. European Association for the Study of Obesity position statement on medical nutrition therapy for the management of overweight and obesity in adults developed in collaboration with the European Federation of the Associations of Dietitians. Obes Facts. 2023;16(1):11–28. doi:10.1159/000528083. PMID: 36521448.

GR-NON-2024-00186_MAY25

---

Ο ρόλος των φαρμακοποιών στην πρόληψη και τη διαχείριση των πτώσεων μεταξύ ηλικιωμένων: Κατευθυντήριες οδηγίες

Οι ηλικιωμένοι είναι πιο επιρρεπείς σε πτώσεις και σχετικούς τραυματισμούς, που έχουν ως αποτέλεσμα αρνητικές συνέπειες, όπως απώλεια της ικανότητας διεκπεραίωσης απλών εργασιών, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους.¹

Το 2017, το Global Burden of Disease ανέφερε απώλεια σχεδόν 17 εκατομμυρίων χρόνων ζωής λόγω πτώσεων. Αυτός ο αριθμός που σχετίζεται με πτώσεις και σχετικούς τραυματισμούς είναι πιο πιθανό να λάβει τη μορφή «χιονοστιβάδας» καθώς το ποσοστό των ηλικιωμένων, των συννοσηροτήτων, της πολυφαρμακίας και της αδυναμίας εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου.¹

Βασική σημείωση

Ο ηλικιωμένος πληθυσμός πρέπει να ενημερώνεται για την πρόληψη των πτώσεων και τη σωματική δραστηριότητα. Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν πτώσεις ως ανεπιθύμητη ενέργεια. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό ο γηριατρικός πληθυσμός να ενημερώνεται σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει η λήψη τέτοιων φαρμάκων.¹

Βιβλιογραφία:

Montero-Odasso M, van der Velde N, Martin FC, et al. World guidelines for falls prevention and management for older adults: A global initiative. Age Ageing. 2022;51(9). PMID: 36178003.

GR-NON-2024-00185_MAY25

---

Οδηγίες που απευθύνονται σε καταχωρημένα φαρμακεία για την αλλαγή των προοπτικών σχετικά με την παραδοσιακή παροχή υπηρεσιών με φυσική παρουσία.

Οι αλλαγές στην κοινωνία και την τεχνολογία έχουν οδηγήσει στη διαθεσιμότητα διάφορων επιλογών σχετικά με τον τρόπο παροχής των φαρμακευτικών υπηρεσιών. Οι φαρμακευτικές υπηρεσίες συνεχίζουν να μεταβάλλονται και να προσαρμόζονται, παρέχοντας νέες ευκαιρίες στα καταχωρημένα φαρμακεία και άλλες υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.

Οι οδηγίες του Γενικού Φαρμακευτικού Συμβουλίου (GPhC) του Ηνωμένου Βασιλείου εξηγούν τι πρέπει να λάβουν υπόψη οι ιδιοκτήτες φαρμακείων προτού αποφασίσουν κατά πόσον μέρη των φαρμακευτικών υπηρεσιών τους μπορούν να παρασχεθούν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα από απόσταση (συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου), αντί για τον παραδοσιακό τρόπο με φυσική παρουσία.

Τα πρότυπα για τα καταχωρημένα φαρμακεία ομαδοποιούνται σε πέντε αρχές, και οι οδηγίες καθορίζονται με βάση αυτές τις πέντε αρχές:

Αρχή 1: Η υγεία, η ασφάλεια και η ευημερία των ασθενών και του κοινού προστατεύονται από τις ρυθμίσεις διακυβέρνησης.

Αρχή 2: Τα μέλη του προσωπικού έχουν την εξουσία και τις αναγκαίες δεξιότητες για την προστασία της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας των ασθενών και του κοινού.

Αρχή 3: Το περιβάλλον και η κατάσταση των εγκαταστάσεων από τις οποίες παρέχονται οι φαρμακευτικές υπηρεσίες, και οποιεσδήποτε σχετιζόμενες εγκαταστάσεις, διαφυλάσσουν την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία των ασθενών και του κοινού.

Αρχή 4: Οι φαρμακευτικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των φαρμάκων και των ιατροτεχ ολογικών προϊόντων, παρέχονται με τρόπο που προάγει την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία των ασθενών και του κοινού.

Αρχή 5: Ο εξοπλισμός και οι ειδικότητες που χρησιμοποιούνται για την παροχή φαρμακευτικών υπηρεσιών εξασφαλίζουν την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία των ασθενών και του κοινού.

Βιβλιογραφία:

GPhC. Guidance for registered pharmacies providing pharmacy services at a distance, including on the internet. 2022. Available at: https://www.pharmacyregulation.org/sites/default/files/document/guidance-for-registered-pharmacies-providing-pharmacy-services-at-a-distance-including-on-the-internet-march-2022.pdf. Accessed on: 29 May 2023

---